از فرویدتا دریدا
علی شریعت کاشانی
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «روانکاوی و ادبیات و هنر؛ از فروید تا ژاک دریدا» نوشته علی شریعت‌کاشانی، در 6 بخش به شرح و بررسی تاثیر نظریه‌های روانکاوی بر نقد ادبی و هنری می‌پردازد. کتاب «روانکاوی و ادبیات و هنر؛ از فروید تا ژاک دریدا» نوشته علی شریعت کاشانی منتشر شد. در این کتاب ضمن بررسی تاثیر نظریات پدر علم روانکاوی زیگموند فروید بر مباحث نقد ادبی و هنری، چهره دیگری از این دانشمند روانکاو به مخاطب ارایه می‌شود.-
نویسنده در بخش نخست با عنوان «کلیات؛ فروید: از ادبیات و هنر و نقد تا روانکاوی و مابعدروانشناسی» در پنج فصل به بررسی چگونگی شکل‌گیری و ترویج کار فکری فروید پرداخته است. «فروید از استعداد ادبی و هنرشناسانه تا روانکاوی کاربردی»، «فروید و نویسندگان»، «فروید و شاعران»، «فروید، هنر و هنرمند» و «توضیح 20 واژه و مفهوم فنی» نام پنج فصل بخش نخست کتاب است.
بخش دوم کتاب با عنوان «فروید و نقد داستان» به بررسی نظریات فروید در حوزه داستان‌نویسی اختصاص دارد. «فروید و ویلهلم ینسن: نقد فروید بر داستان گرادیوا»، «فروید و تئودور ویلهلم هوفمن: نقد فروید بر داستان مرد شنپاش» و «فروید، داستایوفسکی و برادران کارامازوف» نام فصل‌های این بخش است.
بخش سوم نیز با عنوان «فروید، خیالپروری و شعر و شاعری» به تحلیل و بررسی نحوه خلق اثر توسط شاعران اختصاص دارد. «خیالپروری، فعالیت هنری،و شعر و شاعری» و «پیگیری روی‌داشت فروید به شعر و شاعران در آثار فنی او» نام فصل‌های این بخش است.
شریعت‌کاشانی در بخش چهارم کتاب با عنوان «فروید، هنر نمایشی و نقد نمایشنامه» به بررسی و تحلیل آرای مشهور فروید در حوزه تئاتر پرداخته است. «سلوک فروید از تجربه بالینی و رواندرمانه تا نقد هنر نمایشی»، «فروید و شکسپیر؛ نقد فروید بر پنج نمایشنامه شکسپیر» و «فروید و ایبسن؛ نقد فروید بر نمایشنامه روسمرسهولم» نیز نام سه فصل بخش چهارم کتاب است.
همچنین بخش پنجم این کتاب با نام «فروید و هنر دیداری و تجسمی» به شرح آرای مشهور فروید بر داوینچی و میکل آنژ، اختصاص دارد. «فروید و لئونارد داوینچی» و «فروید و پیکره موسی اثر میکل آنژ» نیز نام دو فصل این بخش است.
و در نهایت بخش ششم کتاب نیز «روانکاوی و ادبیات و هنر پساز فروید» نام دارد. «روانکاوی و نقد آثار ادبی»، «روانکاوی و نقد هنر پساز فروید» و «روانکاوی و فلسفه متن و نوشتار» نیز از عنوان‌های سه فصل این بخش است.
در پایان کتاب نویسنده بیوگرافی برخی هنرمندان و یا نویسندگانی را که در متن نام آن‌ها برده شده، درج کرده است. ترکواتو تاسو، آرنولد تسوایک، هیلدا دولیتل، فریدریش روکرت، آرتور شنیسلر، هاینریش هاینه، تئودور ویلهلم هوفمن و ویلهلم ینسن نام این نویسندگان و یا هنرمندان است.
نویسنده در این کتاب ضمن آموزش و معرفی چگونگی کاربرد نظریه روانکاوی و شماری از مفاهیم پایهای آن در بررسی آثار ادبی و هنری و دستآوردهای این کاربرد، امکان آشنا شدن با چهره دیگری از زیگموند فروید، پدر علم روانکاوی را برای مخاطب فراهم می‌کند.
فروید یک چهره ادیب و ناقد و همچنین هنر پژوه و هنرمند شناس تاکنون برای بسیاری از مخاطبان فارسی و حتی بسیاری از علاقه‌مندان مباحث روانکاوی در غرب ناشناخته مانده است.
پدر علم روانکاوی، زیگموند فروید (1856 ـ 1939) از فرزانگان و دانشوران نواندیش و از تحلیل‌گران بزرگ سده بیستم است. او در زمینههایی متنوع و گوناگون، از حوزه روانپزشکی، روانشناسی بالینی و علوم تربیتی گرفته تا عرصه ادبیات و هنر، زبانشناسی، جامعهشناسی، مردمشناسی، اسطورهشناسی، دینپژوهی، فلسفه و غیره، تأثیر بسیار و تحول برانگیز داشته است. با آغاز سده 21 نیز مفاهیم و تحلیل‌های فروید در حوزه‌های یاد شده تاثیر خود را از دست نداده و همچنان کارآیی خود را حفظ کرده‌اند.
«روانکاری و ادبیات و هنر؛ از فروید تا ژاک دریدا» نوشته علی شریعت‌کاشانی، با شمارگان 500 نسخه، 440 صفحه و بهای 36 هزار و 500 تومان از سوی موسسه پژوهشی چاپ و نشر نظر روانه کتابفروشی‌ها شده است.
